Wanneer je O’Connell Street afloopt kun je je op het eerste gezicht nauwelijks voorstellen dat deze straat iets meer dan honderd jaar geleden het strijdtoneel was van een gewelddadige Ierse opstand in Dublin. Het is zeker niet de mooiste straat van Dublin, maar toch onvermijdelijk voor bezoekers van deze stad. De brede straat zit vol met leuke pubs, winkels om te shoppen en is tevens het startpunt voor verschillende bustours voor toeristen. Maar in 1916 was deze straat, toen nog Sackville Street, het centrum van de Paasopstand én het startpunt van de onafhankelijkheidsstrijd van Ierland.
O’Connell Street heeft veel te bieden. Vanaf het begin tot aan het einde van straat kom je meerdere standbeelden, kunstwerken en stukjes geschiedenis tegen, zoals ‘The Spire’ dat met haar 120 meter het hoogste kunstwerk van de wereld is. Maar wie even niet oplet loopt misschien wel het belangrijkste stukje geschiedenis zo voorbij: de General Post Office (GPO). Het postkantoor is al sinds de 19e eeuw in bedrijf. Het is een indrukwekkend gebouw en wordt gekenmerkt door de grote zuilen die geïnspireerd zijn door de oud-Griekse bouwstijl. Wanneer je naar binnen loopt is het ook gewoon een postkantoor, maar wie iets langer rondkijkt ziet al snel dat het gebouw een rijkere geschiedenis heeft dan alleen het verzenden van post: het postkantoor diende als hoofdkwartier tijdens de Paasopstand.
Toen in 1912 het Britse Parlement stemde voor een Ierse Home Rule Bill konden de Ieren hun geluk niet op: eindelijk was de eerste stap naar zelfbestuur gezet. De tegenstellingen tussen Ierland en Engeland waren groot, met name op religieus niveau. In Engeland was het protestantisme het belangrijkste geloof, terwijl in Ierland het grootste deel van de bevolking het katholicisme aanhing.
Maar de start van de Eerste Wereldoorlog in 1914 zorgde ervoor dat de Home Rule Bill en dus het Ierse zelfbestuur opzij werd geschoven. De Ieren voldeden aan hun dienstplicht en vochten mee aan de Britse zijde, verwachtend dat zij na deze oorlog hun zelfbestuur gingen krijgen, maar dit gebeurde niet. Het politieke klimaat veranderde fors en de frustraties van de Ieren liepen hoog op.
Het kookpunt was op 24 april 1916, Paasmaandag, toen een groep Ieren het General Post Office bezetten. Achter de opstand zaten twee groepen: de Irish Republican Brotherhood en de Irish Volunteers. Een van de leiders van deze groepen, Patrick Pearse, las op de trappen van het GPO de proclamatie van de Ierse Republiek voor:
“We declare the right of the people of Ireland to the ownership or Ireland and to the unfettered control of Irish destinies, to be sovereign and indefeasable.”
Het General Post Office heeft het zwaar te verduren gehad. Hetzelfde geldt voor een groot deel van Sackville Street. Het gebouw raakte door bommen zwaar beschadigd. Restauratie van het gebouw was noodzakelijk.
De opstand was gedoemd om te mislukken. Het moest een nationale opstand zijn, maar in werkelijkheid namen slechts 1600 mannen én vrouwen mee aan de opstand. De opstand werd hardhandig beëindigd door de Britten. Vijftien personen werden uiteindelijk geëxecuteerd, waaronder Patrick Pearse. Dit gebeurde in Kilmainham Gaol, een gevangenis in het oosten van Dublin. Deze gevangenis is nog steeds te bezoeken. Je kunt hier een rondleiding krijgen door de gevangenis, binnenkijken in de cellen van de opstandelingen, de plek waar de executies uitgevoerd werden bezoeken en je verder verdiepen in de onafhankelijkheidsstrijd in het expositiegedeelte van de gevangenis.
Uiteindelijk is de opstand wel degelijk een succes te noemen. Het optreden van de Britten tegen de opstandelingen schokte de Ierse bevolking en zorgde voor afkeer tegen de Britten. De Paasopstand zorgde ook voor een groei van het Iers nationalisme en was de eerste stap richting een onafhankelijk Ierland.
Het General Post Office is vrij toegankelijk. In het postkantoor is een klein museum gevestigd die het verhaal van de Paasopstand en de gevolgen hiervan vertelt. De entree van dit museum is 12 euro (8 euro voor studenten).
