Dublin is een populaire bestemming voor veel van mijn leeftijdsgenoten. Logisch, het is een prachtige stad en de sfeer is geweldig. Dublin is een echte studentenstad. De uitgaansmogelijkheden in het Temple Bar district zijn groot en overdag is er genoeg te bekijken, zoals de beroemde Guinness Brouwerij en de bibliotheek van Trinity College. Maar Dublin heeft veel meer te bieden, wanneer je het bekijkt vanuit een ander perspectief. Iets meer dan honderd jaar geleden was de sfeer in Dublin, toen nog onderdeel van Engeland, namelijk een stuk minder gezellig. In plaats van het gezellig drinken van een biertje werden er plannen gesmeed om een onafhankelijk Ierland te stichten. Dublin werd het toneel van deze bloederige en moeizame strijd. Het verhaal van de revolutie kun je tegenwoordig nog steeds terugvinden in Dublin, als je weet waar je moet zoeken.
De route langs de revolutie in Dublin moet ik beginnen bij het General Post Office, waar de onafhankelijkheidsstrijd in 1916 ook is begonnen. Het gebouw is imposant, gebouwd in de klassieke stijl die we kennen uit Rome en Athene. Het gebouw was een postkantoor, maar veranderde tijdens de Paasopstand in het hoofdkwartier van de Irish Republican Brotherhood en de Irish Volunteers (voorganger van de IRA). Het gebouw is te vinden aan O’Connell Street (toen nog Sackville Street). Het gebouw raakte zwaar beschadigd en moest deels opnieuw opgebouwd worden na de Paasopstand. Het gebouw is tegenwoordig vrij toegankelijk. Voor de expositie over de Paasopstand, die in het gebouw te vinden is, moet entree worden betaald. De Paasopstand zelf was een mislukking, die keihard werd neergeslagen door de Britten. Veel opstandelingen werden gearresteerd en overgebracht naar gevangenissen in de omgeving.
Een van deze gevangenissen was Kilmainham Gaol, een gevangenis in het westen van Dublin. Veertien opstandelingen werden hier in mei 1916 geëxecuteerd, waaronder Patrick Pearse. Pearse riep tijdens de Paasopstand de onafhankelijke Ierse Republiek uit, op de trappen van het General Post Office. Juist deze executies zorgden ervoor dat de opstandelingen meer sympathie kregen van de Ierse bevolking. Volgens de Ieren was de aanpak van de Britten veel te hard. Ook Éamon de Valera, de latere president van de Ierse Republiek, werd opgesloten in deze gevangenis, maar ontsnapte aan een executie. Na zijn vrijlating vertrok hij naar de Verenigde Staten om financiële steun te zoeken voor de strijd voor onafhankelijkheid. Onder leiding van een gids kun je in de gevangenis een tour maken. De gids zal je leiden langs de cellen van onder andere Patrick Pearse en Éamon de Valera en naar de plek waar veertien opstandelingen werden geëxecuteerd. Deze rondleiding moet je van tevoren boeken.
Niet iedereen werd opgesloten in Kilmainham Gaol. Michael Collins, één van de belangrijkste personen van de onafhankelijkheidsstrijd, werd opgesloten in Wales. Deze gevangenis kreeg later de bijnaam University of Revolution. Collins keerde terug naar Dublin om de strijd voort te zetten. Collins deed dit op zijn manier: met geweld. Hij voerde, samen met zijn Squad, een guerrillaoorlog tegen de Britten in Dublin. Een van de pubs waar Collins zijn plannen smeedde is nog steeds te bezoeken. The Old Stand is te vinden aan Exchequer Street. In de pub hangt een portret van Michael Collins om hedendaagse gasten te herinneren aan de rol van Collins in de strijd om onafhankelijkheid.
De gevolgen van Collins’ daden werden pas echt duidelijk op zondag 21 november 1920. Nadat Collins veertien Britse spionnen in koelen bloeden liet vermoorden door leden van zijn Squad reageerden de Britten keihard: zij openden het vuur tijdens een Gaelic Football wedstrijd in Croke Park. Veertien burgers kwamen om op Bloody Sunday. Bij het stadion is een klein monument te vinden ter nagedachtenis aan de slachtoffers.
Zowel Michael Collins als Éamon de Valera liggen begraven op Glasnevin Cemetery. Deze begraafplaats ligt in het noorden van Dublin en is een bijzondere plek om te bezoeken. Naast graven, zijn hier ook gedenkstenen te vinden, zoals die voor de Eerste Wereldoorlog. Vanuit het bezoekerscentrum worden begeleide tours georganiseerd langs de bekendste graven. Ook in Dublin zelf wordt de onafhankelijkheidsstrijd herdacht. In het centrum vind je de Garden of Remembrance. Dit monument is gebouwd om iedereen die is omgekomen in de strijd voor Ierse onafhankelijkheid te herdenken. Er worden nog regelmatig ceremonies gehouden. In het park bij Merrion Square vind je een buste van Michael Collins.
Het verhaal van Dublin is groter dan die paar biertjes in het Temple Bar District. Alhoewel ik begrijp dat je na dit verhaal wellicht wel zin hebt gekregen in een Guinness om alle informatie rustig te laten zakken. Waarschijnlijk zul je de volgende keer met een heel ander gevoel door Dublin lopen.
